In de praktijk is het beginsel van overdracht beperkt tot doel (artikel 31, lid 5, UrhG) waarschijnlijk de belangrijkste regel voor de uitlegging in het Duitse auteursrecht. Vaak kennen onze cliënten dit beginsel niet. Het beginsel bepaalt dat de auteur in geval van twijfel alleen gebruiksrechten verleent voor zover het doel van de overeenkomst dat absoluut vereist.
Bent u auteur? Dan kunt u nu achterover leunen en hoeft u niets te doen. Indien de toekomstige licentienemer u een licentieovereenkomst met een uitgebreide opsomming van rechten voorlegt, moet u uiteraard nagaan of u al deze rechten - vaak exclusief met uitsluiting van eigen gebruik - werkelijk wilt verlenen dan wel of de overeenkomst moet worden aangepast.
Bent u daarentegen licentienemer, moet u ervoor zorgen dat het nooit tot een “geval van twijfel” komt. De gebruiksrechten die u voor uw project nodig heeft of in de toekomst nodig zou kunnen hebben, moeten volledig worden toegekend opdat u rechtszekerheid heeft. In de regel zijn generalisaties niet toegestaan. Daarom is het meestal zinvol om de betrokken soorten gebruik specifiek te vermelden. Hierbij kunt u natuurlijk uitgaan van de gangbare en beproefde opsommingen, zoals die in het modelcontract van de `Börsenverein des deutschen Buchhandels´.
Bij de opsomming van de relevante soorten gebruik mag niet worden vergeten dat de vormen van gebruik als gevolg van nieuwe technologieën veranderen en zich ontwikkelen (van boekdrukkunst tot fotografie, radio, film en televisie, via VHS, diskettes, cd's tot internet, podcasts en e-boeken) ...
Overigens is het sinds bijna 15 jaar ook mogelijk gebruiksrechten te verlenen voor soorten gebruik die bij het sluiten van de overeenkomst niet bekend waren. Dit was voorheen ondenkbaar. De wet wilde voorkomen dat het werk op een manier wordt gebruikt waarvan de auteur de draagwijdte niet kon voorzien bij het sluiten van de overeenkomst. Om een evenwicht te bewaren tussen de belangen van de licentienemer enerzijds en die van de auteur anderzijds bestaan er echter vergaande (kennisgevings-)verplichtingen voor de licentienemer en buitengewone herroepingsrechten voor de auteur.
Controleer als licentienemer uw bestaande overeenkomsten met auteurs en houd ze up-to-date.
Heeft u vragen omtrent dit onderwerp, neem dan contact op met dr. Marisa Michels, Fachanwältin für Gewerblichen Rechtsschutz, michels@alpmann-froehlich.de, +49 – 2521 – 1338934.